Οι Θεοί στην αρχαία Ελληνική τραγωδία
Πάνος Μαβιτζής
Φιλοσοφικά
Στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία, το Σύμπαν σε όλα του τα επίπεδα, κυριαρχείται από τον ‘Θεϊκό Νόμο’, ο οποίος είναι ‘Ένας’.
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ είναι βιωματικός στόχος και αντικείμενο έρευνας, τόσο των απανταχού Μυστηρίων όσο και της σύγχρονης Αστροφυσικής επιστήμης.
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος προσεγγίζεται μόνο βιωματικά και όχι θεωρητικά.
Η φιλοσοφία διδάσκει ότι ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ (αυτο)διαιρέθηκε σε ‘όψεις’, οι οποίες, κατά την επιστήμη της ψυχολογίας, ονομάζονται Αρχέτυπα. Το κάθε Αρχέτυπο αποτελεί μια από τις ‘όψεις’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Το {σύνολο} των Αρχετύπων εκδηλώνει τον ‘Ένα Θεϊκό Νόμο’.
Το κάθε Αρχέτυπο αποτελεί μία ολοκληρωμένη Ενότητα και εκτελεί μία αυτοτελή δράση, τόσο στην δομή όσο και στην λειτουργία του Σύμπαντος.
Ο Πλάτων στον έργο του ‘Τίμαιος’ αναφέρει, ότι οι ‘Αθάνατοι Θεοί’ εκφράζουν τις ‘όψεις’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Οι ‘Αθάνατοι Θεοί’ της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας είναι τα σύμβολα των Αρχετύπων, δηλαδή των ‘όψεων’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Όταν ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ εκδηλώνεται, όλοι υποκλίνονται. Σε αυτόν τον κανόνα δεν υπάρχει εξαίρεση.
Όταν οι Αθάνατοι Θεοί εκφράζονται, τότε εκδηλώνεται μία ‘όψη’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Οι θνητοί σέβονται τον ‘Ένα Θεϊκό Νόμο’, διότι δεν κατέχουν την Γνώση του Νόμου ‘της Αιτίας και του Αποτελέσματος’, δηλαδή την Γνώση του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Ο σοφότερος των Σοφών (Σωκράτης), διδάσκοντας επί του θέματος του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’/’Νόμου Αιτίου – Αποτελέσματος’ ανέφερε: «Ἓν οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα». Ο Σωκράτης καταδικάστηκε σε θνητό θάνατο, κερδίζοντας όμως παράλληλα την Ουράνια αθανασία.
Οι θνητοί όπως σέβονται τον «Ένα Θεϊκό Νόμο», έτσι σέβονται και τους ‘Αθάνατους Θεούς’ και αυτός ο σεβασμός έχει περάσει ξεκάθαρα και στην αρχαία ελληνική τραγωδία.
Η μυθολογική ιστορία του κάθε ‘Αθάνατου Θεού’ φανερώνει τις ιδιότητες της ‘όψεως’ του «Ενός Θεϊκού Νόμου», οι οποίες εκδηλώνονται κάθε φορά, όπου εμφανίζεται το ‘Αθάνατος Θεός’ (Αρχέτυπο).
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’, ιχνηλατούμενος από οπτική αμιγώς ανθρώπινη, εκδηλώνεται απαράκλητος και ως εκ τούτου πολλές φορές βιώνεται ως άτεγκτος. Όμως, το ‘Θεϊκό Σχέδιο’ πρέπει να εφαρμόζεται ατόφιο, αρχικά για τη δημιουργία και έπειτα για την εύρυθμη λειτουργία του Σύμπαντος.
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’, δηλαδή ο Λόγος των ‘Αθανάτων Θεών’, δεν διαφοροποιείται λόγω των ανθρωπίνων συναισθηματικών διακυμάνσεων.
Θεατρικά
Οι Ρόλοι των Θεών εκδηλώνουν το Φως του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’, το οποίο έχει Ουράνια καταγωγή.
Όταν εμφανίζεται επί σκηνής κάποιος ‘Αθάνατος Θεός’, θα πρέπει να καθίσταται σαφές με την παρουσία του ότι:
Δεν θα πρέπει να δημιουργείται σύγχυση μεταξύ της στιβαρής – σταθερής υποκριτικής έκφρασης και της επίπεδης – ισοτονικής παρουσίας, έστω κι αν αρχικά θα μπορούσαν να εκληφθούν ως όμοιες.
Το σύνολο του σώματος του ηθοποιού θα πρέπει να είναι σε τάση, προσοχή όχι ένταση, ώστε να αποπνέει υψηλή ενέργεια και η ενέργεια αυτή θα πρέπει να είναι τόσο έντονη, ώστε να αναδύει την Αρχέγονη ενέργεια, τόσο του ‘Θεϊκού Σχεδίου’ όσο και της διαδικασίας της ‘Δημιουργίας του Σύμπαντος’. Η κατεύθυνση της ενέργειας αυτής πρέπει να είναι πάντα όπως την όρισε ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ στην πλοκή της τραγωδίας.
Η σκηνική παρουσία του ηθοποιού θα πρέπει να είναι από την μία ασυγχρώτιστη με τα επίγεια, αλλά από την άλλη σε πλήρη επαφή με το εδώ και τώρα της πλοκής και σίγουρα δεν θα πρέπει να είναι αποστασιοποιημένη από τα γεγονότα, έστω κι αν αρχικά θα μπορούσε να εκληφθεί τοιουτοτρόπως.
Ο Ρόλος του ‘Αθανάτου Θεού’ δεν είναι άψυχος, τουναντίον εμπεριέχει όλα τα συναισθήματα σε δυναμική ισορροπία και σαφώς δεν είναι σε συναισθηματική απόσυρση, εκδηλώνοντας κενότητα. Όπως το φάσμα της ίριδος συνθέτει το λευκό φως, έτσι και ο ψυχισμός του Ρόλου του ‘Αθανάτου Θεού’ θα πρέπει να δονείται από όλα τα συναισθήματα.
Στα κείμενα των τραγωδιών, ο Λόγος των Ρόλων των ‘Αθανάτων Θεών’ κάποιες φορές εμπεριέχει συναισθηματικές φορτίσεις. Θα πρέπει να καταστεί ευκρινές ότι αυτές οι συναισθηματικές φορτίσεις δεν εκδηλώνουν την ψυχική δόνηση της ‘όψης’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’, αλλά εκφράζουν τις ψυχικές προβολές τις οποίες κάνουν οι θνητοί όταν ευρίσκονται έμπροσθεν της εκδήλωσης του Νόμου ‘της Αιτίας και του Αποτελέσματος’. Οπότε, η ύπαρξη των συναισθηματικών αναφορών στον Λόγο των ‘Αθανάτων Θεών’, δεν θα πρέπει να διαφοροποιεί την υποκριτική έκφραση του ηθοποιού.
Ο ψυχισμός των ηθοποιών, οι οποίοι ενσαρκώνουν Ρόλους ‘Αθανάτων Θεών’, θα πρέπει να είναι τόσο έντονα δυναμικά ισορροπημένος και να λειτουργεί σαν κάτοπτρο, ώστε ο ψυχισμός των ηθοποιών των Ρόλων των θνητών να αντανακλάται επάνω τους και να κατευθύνεται άμεσα στους θεατές, στους οποίους θα πρέπει να κινητοποιεί δικές τους ψυχικές πλευρές.
Σε κάποιες τραγωδίες εμφανίζονται Ημίθεοι ή Ήρωες σε Ρόλους οι οποίοι εκδηλώνουν τον ‘Ένα Θεϊκό Νόμο’. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ηθοποιός θα πρέπει να έχει την ίδια υποκριτική έκφραση με αυτήν, η οποία περιγράφεται ανωτέρω για τους Ρόλους των ‘Αθανάτων Θεών’.
Σκηνοθετική προτροπή
Τοποθετήστε μία αλυσίδα γύρω από τον αυχένα του ηθοποιού, ο οποίος θα ενσαρκώσει τον ‘Αθάνατο Θεό’.
Η αλυσίδα θα πρέπει να είναι αρκετά βαριά, ώστε ο ηθοποιός να νοιώθει το βάρος της ‘όψεως’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’, τον οποίο πρόκειται να ενσαρκώσει. Διαλέξτε διαφορετικού βάρους αλυσίδα για γυναίκες και άνδρες.
Περάστε την αλυσίδα γύρω από τους καρπούς του ηθοποιού, ώστε να νιώθει τη βαρύτητα της δράσεως, την οποία πρόκειται να εξαγγείλει. Η αλυσίδα θα πρέπει να φτάνει τουλάχιστον έως το ύψος των γεννητικών οργάνων του ηθοποιού.
Κάντε όλες τις πρόβες με αυτόν τον τρόπο, έτσι ώστε η αλυσίδα να κινείται αρμονικά, όσο το δυνατόν λιγότερο και χωρίς να κάνει θόρυβο.
Συχνό λάθος
Το Κηρύκειο είναι το σύμβολο του Ερμού και το κρατάει πάντα ο Θεός, ώστε να είναι κατανοητή σε όλους η υπόσταση του, οπουδήποτε αυτός παρουσιάζεται.
Όμως, όταν εμφανίζεται ο ίδιος ο Ερμής, το Κηρύκειο το οποίο κρατάει δεν έχει πτερά. Τα πτερά συμβολίζουν τον ίδιο τον Θεό και άρα όταν αυτός είναι παρών δεν παρουσιάζεται το σύμβολό του.
Επίσης, Κηρύκειο κρατάει ο οποιοσδήποτε μιλάει εξ ονόματος του Ερμού, δηλαδή όταν μεταφέρει τον Λόγο του Θεού. Σε αυτήν την περίπτωση το Κηρύκειο έχει πτερά, τα οποία υποδηλώνουν ότι όσα λέγονται είναι ως να τα έλεγε ο Θεός ο ίδιος.
Στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία, το Σύμπαν σε όλα του τα επίπεδα, κυριαρχείται από τον ‘Θεϊκό Νόμο’, ο οποίος είναι ‘Ένας’.
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ είναι βιωματικός στόχος και αντικείμενο έρευνας, τόσο των απανταχού Μυστηρίων όσο και της σύγχρονης Αστροφυσικής επιστήμης.
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος προσεγγίζεται μόνο βιωματικά και όχι θεωρητικά.
Η φιλοσοφία διδάσκει ότι ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ (αυτο)διαιρέθηκε σε ‘όψεις’, οι οποίες, κατά την επιστήμη της ψυχολογίας, ονομάζονται Αρχέτυπα. Το κάθε Αρχέτυπο αποτελεί μια από τις ‘όψεις’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Το {σύνολο} των Αρχετύπων εκδηλώνει τον ‘Ένα Θεϊκό Νόμο’.
Το κάθε Αρχέτυπο αποτελεί μία ολοκληρωμένη Ενότητα και εκτελεί μία αυτοτελή δράση, τόσο στην δομή όσο και στην λειτουργία του Σύμπαντος.
Ο Πλάτων στον έργο του ‘Τίμαιος’ αναφέρει, ότι οι ‘Αθάνατοι Θεοί’ εκφράζουν τις ‘όψεις’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Οι ‘Αθάνατοι Θεοί’ της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας είναι τα σύμβολα των Αρχετύπων, δηλαδή των ‘όψεων’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Όταν ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ εκδηλώνεται, όλοι υποκλίνονται. Σε αυτόν τον κανόνα δεν υπάρχει εξαίρεση.
Όταν οι Αθάνατοι Θεοί εκφράζονται, τότε εκδηλώνεται μία ‘όψη’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Οι θνητοί σέβονται τον ‘Ένα Θεϊκό Νόμο’, διότι δεν κατέχουν την Γνώση του Νόμου ‘της Αιτίας και του Αποτελέσματος’, δηλαδή την Γνώση του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Ο σοφότερος των Σοφών (Σωκράτης), διδάσκοντας επί του θέματος του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’/’Νόμου Αιτίου – Αποτελέσματος’ ανέφερε: «Ἓν οἶδα ὅτι οὐδὲν οἶδα». Ο Σωκράτης καταδικάστηκε σε θνητό θάνατο, κερδίζοντας όμως παράλληλα την Ουράνια αθανασία.
Οι θνητοί όπως σέβονται τον «Ένα Θεϊκό Νόμο», έτσι σέβονται και τους ‘Αθάνατους Θεούς’ και αυτός ο σεβασμός έχει περάσει ξεκάθαρα και στην αρχαία ελληνική τραγωδία.
Η μυθολογική ιστορία του κάθε ‘Αθάνατου Θεού’ φανερώνει τις ιδιότητες της ‘όψεως’ του «Ενός Θεϊκού Νόμου», οι οποίες εκδηλώνονται κάθε φορά, όπου εμφανίζεται το ‘Αθάνατος Θεός’ (Αρχέτυπο).
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’, ιχνηλατούμενος από οπτική αμιγώς ανθρώπινη, εκδηλώνεται απαράκλητος και ως εκ τούτου πολλές φορές βιώνεται ως άτεγκτος. Όμως, το ‘Θεϊκό Σχέδιο’ πρέπει να εφαρμόζεται ατόφιο, αρχικά για τη δημιουργία και έπειτα για την εύρυθμη λειτουργία του Σύμπαντος.
Ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’, δηλαδή ο Λόγος των ‘Αθανάτων Θεών’, δεν διαφοροποιείται λόγω των ανθρωπίνων συναισθηματικών διακυμάνσεων.
Θεατρικά
Οι Ρόλοι των Θεών εκδηλώνουν το Φως του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’, το οποίο έχει Ουράνια καταγωγή.
Όταν εμφανίζεται επί σκηνής κάποιος ‘Αθάνατος Θεός’, θα πρέπει να καθίσταται σαφές με την παρουσία του ότι:
- Έχει επίγνωση της Αιτίας της παρουσίας του και του Αποτελέσματος το οποίο ο Λόγος του οφείλει να επιφέρει.
- Έχει πλήρη επαφή με όλα τα επίπεδα των δρώμενων της πλοκής της ιστορίας.
- Μιλάει εξ ονόματος του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’.
Δεν θα πρέπει να δημιουργείται σύγχυση μεταξύ της στιβαρής – σταθερής υποκριτικής έκφρασης και της επίπεδης – ισοτονικής παρουσίας, έστω κι αν αρχικά θα μπορούσαν να εκληφθούν ως όμοιες.
Το σύνολο του σώματος του ηθοποιού θα πρέπει να είναι σε τάση, προσοχή όχι ένταση, ώστε να αποπνέει υψηλή ενέργεια και η ενέργεια αυτή θα πρέπει να είναι τόσο έντονη, ώστε να αναδύει την Αρχέγονη ενέργεια, τόσο του ‘Θεϊκού Σχεδίου’ όσο και της διαδικασίας της ‘Δημιουργίας του Σύμπαντος’. Η κατεύθυνση της ενέργειας αυτής πρέπει να είναι πάντα όπως την όρισε ο ‘Ένας Θεϊκός Νόμος’ στην πλοκή της τραγωδίας.
Η σκηνική παρουσία του ηθοποιού θα πρέπει να είναι από την μία ασυγχρώτιστη με τα επίγεια, αλλά από την άλλη σε πλήρη επαφή με το εδώ και τώρα της πλοκής και σίγουρα δεν θα πρέπει να είναι αποστασιοποιημένη από τα γεγονότα, έστω κι αν αρχικά θα μπορούσε να εκληφθεί τοιουτοτρόπως.
Ο Ρόλος του ‘Αθανάτου Θεού’ δεν είναι άψυχος, τουναντίον εμπεριέχει όλα τα συναισθήματα σε δυναμική ισορροπία και σαφώς δεν είναι σε συναισθηματική απόσυρση, εκδηλώνοντας κενότητα. Όπως το φάσμα της ίριδος συνθέτει το λευκό φως, έτσι και ο ψυχισμός του Ρόλου του ‘Αθανάτου Θεού’ θα πρέπει να δονείται από όλα τα συναισθήματα.
Στα κείμενα των τραγωδιών, ο Λόγος των Ρόλων των ‘Αθανάτων Θεών’ κάποιες φορές εμπεριέχει συναισθηματικές φορτίσεις. Θα πρέπει να καταστεί ευκρινές ότι αυτές οι συναισθηματικές φορτίσεις δεν εκδηλώνουν την ψυχική δόνηση της ‘όψης’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’, αλλά εκφράζουν τις ψυχικές προβολές τις οποίες κάνουν οι θνητοί όταν ευρίσκονται έμπροσθεν της εκδήλωσης του Νόμου ‘της Αιτίας και του Αποτελέσματος’. Οπότε, η ύπαρξη των συναισθηματικών αναφορών στον Λόγο των ‘Αθανάτων Θεών’, δεν θα πρέπει να διαφοροποιεί την υποκριτική έκφραση του ηθοποιού.
Ο ψυχισμός των ηθοποιών, οι οποίοι ενσαρκώνουν Ρόλους ‘Αθανάτων Θεών’, θα πρέπει να είναι τόσο έντονα δυναμικά ισορροπημένος και να λειτουργεί σαν κάτοπτρο, ώστε ο ψυχισμός των ηθοποιών των Ρόλων των θνητών να αντανακλάται επάνω τους και να κατευθύνεται άμεσα στους θεατές, στους οποίους θα πρέπει να κινητοποιεί δικές τους ψυχικές πλευρές.
Σε κάποιες τραγωδίες εμφανίζονται Ημίθεοι ή Ήρωες σε Ρόλους οι οποίοι εκδηλώνουν τον ‘Ένα Θεϊκό Νόμο’. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ηθοποιός θα πρέπει να έχει την ίδια υποκριτική έκφραση με αυτήν, η οποία περιγράφεται ανωτέρω για τους Ρόλους των ‘Αθανάτων Θεών’.
Σκηνοθετική προτροπή
Τοποθετήστε μία αλυσίδα γύρω από τον αυχένα του ηθοποιού, ο οποίος θα ενσαρκώσει τον ‘Αθάνατο Θεό’.
Η αλυσίδα θα πρέπει να είναι αρκετά βαριά, ώστε ο ηθοποιός να νοιώθει το βάρος της ‘όψεως’ του ‘Ενός Θεϊκού Νόμου’, τον οποίο πρόκειται να ενσαρκώσει. Διαλέξτε διαφορετικού βάρους αλυσίδα για γυναίκες και άνδρες.
Περάστε την αλυσίδα γύρω από τους καρπούς του ηθοποιού, ώστε να νιώθει τη βαρύτητα της δράσεως, την οποία πρόκειται να εξαγγείλει. Η αλυσίδα θα πρέπει να φτάνει τουλάχιστον έως το ύψος των γεννητικών οργάνων του ηθοποιού.
Κάντε όλες τις πρόβες με αυτόν τον τρόπο, έτσι ώστε η αλυσίδα να κινείται αρμονικά, όσο το δυνατόν λιγότερο και χωρίς να κάνει θόρυβο.
Συχνό λάθος
Το Κηρύκειο είναι το σύμβολο του Ερμού και το κρατάει πάντα ο Θεός, ώστε να είναι κατανοητή σε όλους η υπόσταση του, οπουδήποτε αυτός παρουσιάζεται.
Όμως, όταν εμφανίζεται ο ίδιος ο Ερμής, το Κηρύκειο το οποίο κρατάει δεν έχει πτερά. Τα πτερά συμβολίζουν τον ίδιο τον Θεό και άρα όταν αυτός είναι παρών δεν παρουσιάζεται το σύμβολό του.
Επίσης, Κηρύκειο κρατάει ο οποιοσδήποτε μιλάει εξ ονόματος του Ερμού, δηλαδή όταν μεταφέρει τον Λόγο του Θεού. Σε αυτήν την περίπτωση το Κηρύκειο έχει πτερά, τα οποία υποδηλώνουν ότι όσα λέγονται είναι ως να τα έλεγε ο Θεός ο ίδιος.
|
|
|